Historia

Miecze otachi



Wielu czytelników zna zapewne doskonałą grę strategiczną "Shogun: Total War". W grze tej pojawia się jednostka samurajów nodachi, gracze wiedzą, że owi samuraje nodachi są jednostką piechoty, chociaż wydawać by się mogło, że tak długi miecz nadawał się raczej do walki z konia niż na piechotę. Po długich poszukiwaniach w sieci i licznej literaturze postanowiłem chociaż trochę wyjaśnić tę sprawę i przybliżyć nieco szanownemu czytelnikowi historię tej jakże ciekawej broni.

Wyjść należałoby, moim zdaniem, od samej definicji słowa nodachi. Termin ten (używany zamiennie ze słowem otachi) oznacza dosłownie długi miecz - chociaż niektórzy znawcy skłaniają się ku temu aby wyraz nodachi tłumaczyć jako "miecz polowy" (field sword). Co do samego zapisu wyrazu, to składa się on ze znaku "O" który oznacza wielki, duży oraz dwóch znaków składających się na wyraz "TACHI" oznaczający starszy niż katana typ oprawy miecza japońskiego (por. "Historia miecza"), przy czym znak "CHI" jest pisany tak samo jak znak "TO" w wyrazie nihonto.

Pierwsze miecze typu otachi pojawiły się najprawdopodobniej w V wieku nasze ery - potwierdzają to znaleziska archeologiczne (odnaleziono dwa miecze: w Kumamoto mierzący 117cm oraz w Tochigi mierzący 137.9cm). Źródeł rozpoczęcia produkcji tak długich mieczy badacze doszukują się w japońskiej mitologii - uważa się, że opisy mieczy używanych przez bóstwa japońskie są konstruowane tak aby pasowały do otachi. Dla przykładu: W japońskiej mitologii odnajdujemy opis miecza zwanego Hutsunomi-tamano-tsurugi (znajdującego się w świątyni Kashima w Ibaraki). Wierzono, że miecz ten został ofiarowany cesarzowi przez bóstwo w celu zdławienia rewolty. Dzisiejsze badania wskazują, że miecz w świątyni Kashima faktycznie został wykonany w epoce Heian i ze względu na swoją stosunkową "młodość" nie może być mieczem opisywanym w micie. Inna sprawa, że miecz ten jest najprawdopodobniej kopią dużo starszego miecza.

Ciekawą kwestią jest też sam proces produkcji miecza otachi, który ze względu na rozmiary nie mógł być wytwarzany w taki sam sposób jak tachi lub katana. Po pierwsze sukces zależał od szybkości i dokładności kucia - tak duży fragment stali najprawdopodobniej szybko stygł i stawał się mało plastyczny. Z tego względu miecze takie mogły być wykonywane tylko przez najwyższej klasy mieczników Po drugie produkcja otachi wymagała pracy zespołowej i tylko doskonałe zgranie mogło zapewnić, że ostrze będzie dobrej jakości. Trzecia sprawa to to, że miecze takie musiały być produkowane w specjalnych warsztatach. Czwartym utrudnieniem było polerowanie otachi, który nie mógł być polerowany w tradycyjny sposób (przesuwany po kamieniu szlifierskim). Miecz taki do polerowania musiał być ustawiany pionowo (najprawdopodobniej wieszano go ostrzem w dół, za otwór do mocowania rękojeści w trzpieniu).

Użycie w walce tak długiego miecza jakim był Otachi też sprawiało wiele trudności. Po pierwsze tak długi miecz nie mógł być noszony za pasem (jak zwykła katana) stąd też przez dłuższy okres w historii miecze takie noszone był na plecach - przy czym większość naukowców zgadza się z tym, iż do używania otachi dobierano najwyższych i najsilniejszych żołnierzy (przez co jednostki uzbrojone w otachi nie były zbyt liczne), w okresie Muromachi zapanował zwyczaj noszenia miecza otachi przez pomocnika samuraja - do dzisiejszych czasów dotrwał zwyczaj noszenia takiego miecza przez pomocników mistrzów sumo (yokozuna) w trakcie ceremonii otwarcia najważniejszych w Japonii turniejów. Sposób użycia otachi w walce tylko nieznacznie różnił się od użycia katany - z uwagi na duży ciężar takiego miecza stosowano głównie cięcia kołowe, płynnie przechodząc z jednego w drugie (korzystając z bezwładności miecza)

Miecze otachi używane były do samego końca okresu Sengoku. Po nastaniu shogunatu Tokugawa władze zabroniły produkcji i używania takich mieczy ("ustawy" z lat 1617, 1625, 1645). Po wprowadzeniu tych praw - ustalających dopuszczalną długość maksymalną mieczy, wiele z otachi zostało przyciętych do dopuszczonych prawnie wymiarów (stąd do dzisiaj zachowało się bardzo niewiele oryginalnych otachi), część został przekazana do świątyń i pełniła role ceremonialne.

Informacje o artykule

Autor: Shirokaze
Data dodania artykułu: 13.03.2006
Data modyfikacji artykułu: 03.04.2021
Prawa autorskie »

Podziel się ze znajomymi
Komentarze

wstecz

Ta strona internetowa używa plików cookies. Jeśli nie blokujesz tych plików w przeglądarce to zgadzasz się na ich użycie. Więcej informacji w naszej polityce cookies. zamknij